ÜSKÜP TAŞ KÖPRÜSÜNÜN SIRRI

Balkan coğrafyasının merkez noktasına sahip olan ve dolayısıyla önemli geostratejik konumunu muhafaza eden sevgili Üsküp’ümüzün geçmişine ait bazı ilginç söylenceler...

Osmanlı’nın altın çağında Üsküp hakkında şöyle birşey denirmiş: Acaba nerede daha fazla evliya var,Bağdat’ta mı yoksa Üsküp’te mi? Yani eski Üsküp münevver yuvasıymış.

Osmanlı’nın son çağlarında İstanbul’da alafranga müzik yaygın bir hal alıp rağbet görürken, aynı zamanda Üsküp’te alaturka müzik hakim imiş! Doğuda Avrupa, Batıda Asya!

Bedi İbrahim’den öğrendiğime göre Üsküp kent meydanının tam ortasına (bugünkü Büyük İskdender anıtının altında) ulu bir evliya yatar!

Eskiden soğuk bir kış zamanında bir ermiş Üsküp’e gelmiş, ancak hiçkimse ona evinin kapısını açmamış, bu yüzden bu zat beddua etmiş – Üsküplüler hiçbir zaman hayır ve huzur görmesin! Haşa! Allah korusun!

Yine Bedi İbrahim kaynaklı bir bilgiye Cengiz İbrahim’in aktarmasıyla ulaşmış oldum: Taş Köprü’nin ortasında bir yerde taşların oynaştırılmasıyla köprünün içine girilebilirmiş!

SİYAH KALEM İRANLI DEĞİLDİR!

Dünyaca kullanımı geniş olan internet ansiklopedisi olan Wikipedi’nin Rusça sayfasında üzerinde önemle durulması gereken bir yanlış bilgi verilmekte. Online Rus ansiklopedisindeki Mehmed Siyah Kalem’e ait yazıda bu ressamın İranlı sanatçı olduğu ileri sürülmekte. Tamamen doğru değil ve son derece yanlış bir bilgi. Mehmed Siyah Kalem’in Uygur asıllı bir Türk olduğu dünyaca kabullenmiş bir kanıdır. Resimlerindeki içerikler tamamen Trük konuludur, bunlar doğu Türklerine has bir duyarlılık taşımaktalar. Aynı Rus kaynaklı makalede ileri sürülen bazı düşünceler kendi kendini yadsımakta ve böylece makaleyi hazırlayanlar tezata düşmüşlerdir: mesela aynı yazının devamında Siyah Kalem resimlerinin İran için tipik olmadığı; Türkmenlerin yaşadığı bölgelerde yapıldığı yazıyor. Hem de İran ressamı olduğu konusunda hiçbir kaynak verilmiyor. Mehmed Siyah Kalem’in Türkistan, yani Orta Asya Türk ressamı olduğunu çok sayıda dünyaca otoriteli sanat tarihçisi kabul etmiştir.Bunlardan sadece baziları: Nancy Shatzman Steinhardt, Richard Ettinghausen ve David Talbot Rice.

Türkoloji biliminde birçok değerli buluşa imza atmış olan Rus bilim adamlarına yakışmayan bir dezinformasyonla karşı karşıya kalıyoruz.

https://ru.wikipedia.org/wiki/Мухаммад_Сиях_Калам

(Konuyla ilgili ayrıntılar sanat tarihi dalında yaptığım yüksek lisans tezimde mevcuttur).

YENİ 2 GÖRSEL

SANATTA BEŞ DENGE

Sanat için formül ortaya atmak son derece yanlış olmasına rağmen yine de yeni ve başarılı bir sanat eseri üretirken hangi “parametreler”e dikkat etmek gerekir sorusuna özgün bir yaklaşımla kısa kısa değinmeye çalışıcam.

Değerli bir sanat eserinde başlıca aşağıdaki beş karşıtlar arasında denge sağlanmış olması o eseri kıymetli kılar. Sanatçı bireyin becerisel mümküniyatları dahilinde bu beş dengeye ulaşılınca sanırım sanatsal fışkırışlar isabetli olur:

1. Geleneksel – Çağdaş

2. Yöresel – Evrensel

3. Anlaşılır – Derin

4. Doğu ruhu –Batı ruhu

5. Sanatsal - Ticari

Hadi bakalım iş başına!

GERÇEK SANAT...